Làng Trà Cổ
Vị trí
Làng trên bán đảo Trà Cổ, phường Trà Cổ, Thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Làng do một số người ở Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng lập nên.
Lịch sử
Chuyện xưa kể rằng, cách đây khoảng 600 năm có 12 gia đình dân chài quê Đồ Sơn đi đánh bắt cá xa, gặp bão biển phải dạt vào một dải đất ven biển phía Bắc. Cuộc sống lúc đầu tuy gian khổ nhưng vì yêu mến cảnh đẹp nơi đây nên họ quyết định ở lại sinh cơ lập nghiệp. Dần dần, họ làm ăn khấm khá, con cháu đông đúc và lập nên làng Trà Cổ ngày nay.
Hiện trong làng còn lưu giữ nhiều di tích như: đình Trà Cổ, chùa Linh Khánh, chùa Xuân Lan, nhà thờ Trà Cổ...
Lễ hội
Hội làng Trà Cổ diễn ra từ 30/5 - 7/6 âm lịch tại đình Trà Cổ với nội dung tế lễ, chấm thi nuôi lợn và thi nấu cỗ. Mười hai ông cai đám được phân công nuôi lợn để dự thi. Từ khi nuôi, người ta không gọi là lợn mà gọi là “ông voi”, “ông voi” được nuôi nấng chăm sóc chu đáo. Đến ngày vào hội, những “ông voi” được tắm nước lá thơm, trang điểm bằng vải điều, phẩm, nằm trong cũi sơn đỏ do 2 người ăn mặc chỉnh tề khiêng ra đình.
Ngày 1 tháng Sáu tiến hành tế lễ. Lễ vật có thịt, xôi, rượu và lễ rước đủ cờ, kiệu, phường bát âm đi từ đình ra miếu đôi để lễ thành hoàng làng, mời thành hoàng về dự lễ. Các vị chức sắc trong làng sẽ chấm thi các “ông voi”, xem ông nào to đẹp nhất để trao giải, chia làm 3 loại giải. Sau khi chấm thi, nhà nào giàu thì đem mổ lợn mời các quan, mời bà con trong làng, nhà nghèo thì có thể mang lợn đi bán.
Từ ngày mồng 4 đến mồng 7 các đám rước chia nhau làm cỗ mặn, cỗ chay khá cầu kỳ, hình thức bày biện tiến cúng.
Trong những ngày này ở đình làng còn tổ chức nhiều trò chơi như hát ả đào, đánh cờ người, tổ tôm, múa bông. Múa bông xong người ta tung quả bông ra sân đình, mọi người thi nhau cướp với quan niệm ai cướp được sẽ gặp điều may mắn. Đến cuối ngày mồng 7 tháng Sáu là lễ cất cây đám và lễ tống đăng (đưa tiễn cây đèn).